Evenwicht.

Iedere keer wanneer ik een video van Manu Keirse bekijk en beluister komt er een soortemet van rust over me heen, alsof hij in de korte tijd dat hij aan het vertellen is al iets van zwaarte wegnemen kan. Alsof zijn woorden tezamen met een warmte die misschien wel deels door het Vlaamse accent ontstaat, dit gevoel enkel kracht bijzetten kan. Daarin is hij voor mij authentiek.

Ook over de boodschap die hij brengt. Dat verdriet hebben heel normaal is bij rouw: Normaal gedrag van evenwichtige mensen. Zo spreekt hij ook liever niet over symptomen omdat dat wat je door het uiten bij verdriet laat zien meer bij mens-zijn hoort dan na enkele dagen te doen alsof er niks gebeurd is.

Keirse vertelt over het taboe dat hierover aanwezig is in onze maatschappij, en hoe vreemd het eigenlijk is dat men niet weet hoe je over verdriet praten kan. Gelukkig heeft hij hierover prachtige boeken geschreven en zou je enkel wensen dat iedereen de tijd voor een van deze boeken vrijmaken kan. Altijd. In alle omstandigheden. Want, ook al ben je misschien niet zelf de rouwende, dan is er mogelijk wel iemand in je omgeving die met de tips die hij geeft iets waardevols kan.

Het ontstaat wel steeds meer om me heen, in ieder geval het besef dat er rouw of verdriet ís. In hoeverre er dan ruimte voor kan en mag ontstaan is zoals Manu beschrijft wel vaak een gemis. Omdat het veel gemakkelijker lijkt om door te gaan in de waan van de dag, en, omdat aangeven dat er sprake is van rouw, iets anders is dan aandacht kunnen geven aan het gemis.

Misschien zou het nog verder uitgebreid kunnen worden, namelijk, aan iedereen. Omdat het ook een thema is wat altijd weer tevoorschijn komt met het grote aantal sterfgevallen dat Nederland ieder jaar rijk is. De rouwenden zijn hiermee ontelbaar, inclusief het gemis. Tel daar dan al het rauwe geweld bij op dat er op verschillende plekken in de wereld plaatsvindt en al die mensen die anticiperen op een toekomstig gemis. Hoewel dat wel echt anders is en niet vergelijkbaar, lijkt aandacht en tijd voor verdriet door dit deels te normaliseren een belangrijke voorwaarde voor een zo kort en prettig mogelijk door te maken rouw traject.

Het is prettig om dit met Gabe onderdeel te laten zijn van onze ideeën en trein naar verdriet, welzijn en (kosten-effectief) doorleven bij kanker vanuit Amsterdam.

#Amsterdam.

Zie o.a. Manu Keirse over symptomen en rouw. Manu Keirse. Helpen bij verlies en verdriet. Lannoo (2017). Omdenken: ‘De aanleiding van rouw is verschrikkelijk maar rouw zelf niet altijd, het laat zien hoeveel je van iemand gehouden hebt’: www.omdenken.nl. Buiting HM, Sonke GS. De rol van oncologen bij rouw. Medische Oncologie;26 (2023).